Het verhaal is vertrouwd en tegelijkertijd elk jaar opnieuw aangrijpend Te meer omdat in zulke kunstige vormen is gegoten. Uitvoeringen van de Matthäus-Passion buitelen over elkaar heen, authentieke, traditionele en meezing-uitvoeringen. Radio 4, de klassieke zender, zwelgt er zowat in. En dan is er nog de Johannes.

Door ds Piet Houtman

Aan de rand wordt hier en daar nog andere passiemuziek onder het stof vandaan gehaald. Het verhaal van die man die leed, een goede man die liefdevol zichzelf opofferde, gemarteld en ter dood gebracht door leiders die hun wrede lusten botvierden met medewerking van een mensenmassa die niet wist wat ze deed. In The Passion zijn de teksten zo vaag mogelijk gehouden, iedereen kan er iets van zichzelf in leggen. Zoals mensen altijd hebben gedaan bij tragedies, romans en films over antihelden, hoofdpersonen die ondanks alles falen; en bij treurige en weemoedige muziek. Je voelt je herkend en dat geeft troost. Daarvoor hoef je niet te geloven (zoals een blad onlangs nog nadrukkelijk schreef); ongelovigen worden net zo goed tot tranen toe geroerd.

Bedreigd
Pasen, de opstanding, krijgt minder aandacht. Daar is ook veel minder kunst over, dat is veel moeilijker om uitdrukking aan te geven. Misschien is het beter om te zeggen: Pasen krijgt andere aandacht, in een andere vorm. Mensen beleven het voorjaar: de dagen worden langer, de zon komt hoger, het wordt warmer, en dat is goed voor je humeur. Bloemen gaan open op de grond en aan de bomen. Je zit op een terrasje en je ziet het leven weer rooskleuriger in. Liederen over mei zijn talloos, door alle eeuwen heen en in alle talen en culturen. Het ei symboliseert het nieuwe leven. Tot zover nog niets specifiek christelijks. Maar ook in de theologie is er weer meer aandacht voor Pasen. Christus Victor, Christus is overwinnaar! Er is, verrassend, hoop. Alles wordt nieuw, het koninkrijk van God komt! Dat hebben mensen nodig, in een wereld vol slecht nieuws en een bedreigd klimaat, in een economie vol onzekerheid hoe lang het nog zal duren voor de volgende crisis.

Eén weg
Mogelijkheden te over dus, om het evangelie op een aansprekende manier tot klinken te brengen? Of moeten we toch meer evenwicht aanbrengen in onze presentatie?
De weg van de Zoon van God is veel geheimzinniger. Het is een mysterie, dat ons geopenbaard is. Daarin kan het een niet zonder het ander. De dood kon zijn macht over Hem niet houden. En omgekeerd: Hij moest al dat lijden ondergaan om tot zijn glorie in te gaan. Het is één weg die Hij ging, door de dood heen naar het leven. Hij liet zich door de mensenwereld verwerpen om de hoogste, hemelse macht in handen te nemen. En dat maakt het voor mensen – gelovig of ongelovig – moeilijker toegankelijk.

Je overgeven
Er is volop behoefte aan medelijden met onze ellende en ons verdriet, aan – zoals christenen het ook wel uitdrukken – een God die met ons meehuilt. Waarbij dan een geloof aan zoiets onvoorstelbaars als een opstanding uit de dood buiten beeld kan blijven. En omgekeerd: er is volop behoefte aan hoop, die doet leven, zonder dat je daarbij berouw hoeft te hebben over wat jíj aan die afschuwelijke marteldood hebt bijgedragen, en zonder dat je je hoeft over te geven aan die man die nu Heer is.
Begenadigd ben je als je vrijdag en zondag, en dan ook wekelijks midden in je dagelijks leven, eredienst houdt voor Hem, om die wonderlijke weg van Hem te gedenken en te vieren. Met schaamte en hoop. Gegrepen door zijn liefde en overgave, met wederliefde en overgave van jouw kant. Daar raak je niet over uitgedacht, daar kom je niet klaar mee.