Door Fokke Pathuis
Op veel plaatsen in de wereld komen christenen bij elkaar om de Bijbel open te doen en te bidden voor vrede. Het ‘Boek van de Psalmen’ staat vol met gebeden om bevrijding van vijanden en tegenstanders. Kun je die psalmen nu ook toepassen op de oorlog tussen Rusland en Oekraïne? Mag je bijvoorbeeld bidden ‘dat het kwaad onderdrukkers tot de dood achtervolgt’ (Psalm 140:12)?
Psalm 140 is een smeekgebed van David, dat in veel situaties tijdens het leven van David past, zowel in de jaren voordat hij de troon bestijgt en moet vluchten voor koning Saul, als tijdens zijn koningschap. Hij wordt bedreigd door mensen die bruut geweld gebruiken en op zijn ondergang uit zijn. Daarom bidt hij God, of Hij hem wil beschermen in de strijd en of Hij de plannen van zijn vijanden wil doorkruisen. Dat ze zelf zullen vallen in de kuil die zij voor hem graven, dat ze door de vloek getroffen worden waarmee ze hem willen treffen, dat ze uit het land verbannen worden en dat het kwaad henzelf tot de dood zal achtervolgen.
Door het hele Psalmenboek staan verschillende kleine bundeltjes ‘Psalmen van David’. Belangrijk is te weten dat David deze liederen zingt en bidt als de messiaanse (d.i. gezalfde) koning, die een vertegenwoordiger is van God. God, de HEER, is de uiteindelijke koning in Israël en op de aarde. David is geroepen om Gods koningschap op aarde te bevorderen. De strijd tussen David en zijn vijanden staat in dit kader. De vijanden die in de psalmen ter sprake komen zijn vijanden, die strijden tegen het koningschap van God en zo proberen Gods koninkrijk dat nu al zichtbaar wordt in het volk Israël op aarde omver te werpen, (vgl. bijvoorbeeld ook Psalm 2).
Je kunt de tegenstelling ‘vijanden-David’ en ‘vijanden-Gods volk/Israël’ uit de psalmen niet automatisch projecteren op de oorlog ‘Rusland-Oekraïne’ vandaag. Toch kun je wel trekken van die vijanden terugvinden in het optreden van Poetin. Niet voor niets kan Paulus in Rom. 3:13 ook Psalm 140:3 aanhalen, als hij het over de mensen heeft die van God los zijn en door dè messiaanse koning zelf, Jezus Christus, opnieuw in verbinding met God gebracht moeten worden. Zonder die verzoening met God liggen zij onder het oordeel en de toorn van God (Rom. 1:18).
Als je beseft dat de psalmen in een ‘messiaans’ kader staan, dan kun je ook vandaag deze psalmen zingen en bidden. David doet een beroep op God als de Koning en de Rechter van onze wereld. Hij weet dat ‘de HEER recht doet aan zwakken en armen’ (Psalm 140:13). Als wij met de woorden van het ‘Onze Vader’ bidden of Gods rijk mag komen, dan vragen wij ook of God door Christus het kwaad in onze wereld recht wil zetten en zijn gerechtigheid wil laten zegevieren. Zo mogen wij bidden om vrede voor Oekraïne en Rusland, en om wijsheid voor hun beider regeringen. Ook mogen wij bidden of God Poetin wil stuiten in het bedenken en uitvoeren van kwaad en verderf.
Betekent dit dat we ook met Psalm 140 mogen bidden om de dood van Poetin? Daar zou ik voorzichtig mee zijn. Want verderop in de al aangehaalde brief aan de Romeinen schrijft Paulus dat wij God wreker moeten laten zijn van het kwaad in deze wereld, ‘want er staat geschreven dat de Heer zegt: ‘Het is aan mij om wraak te nemen, ik zal vergelden.’’ (Rom. 12:19). Laten wij het ook aan God als Rechter overlaten hoe hij vergelding zal brengen voor het kwaad dat Poetin nu bedrijft.