Blootvoets

‹ Terug naar overzicht
Geplaatst op:
Komende donderdag is het Hemelvaartsdag. Dan kan ik om de hoek waar ik woon, in de Vreugderijkerwaard, dauwtrappen. Vroeg opstaan, van 6.00-8.00 uur met de boswachter langs de bedauwde IJssel een flinke wandeling maken en afsluiten met een ontbijt bij de Vreugdehoeve. Maar ook op veel andere plekken kun je samen met Natuurmonumenten vroeg op stap.

Door Fokke Pathuis 

Dauwtrappen is een traditie die al eeuwen oud is en volgens sommigen teruggaat tot het Meifeest van de Germanen, waarop men de opkomst van het nieuwe leven in de natuur vierde. De dauw had volgens het volksgeloof uit die tijd, vooral op bepaalde dagen, een magische en genezende kracht. Vandaar dat men met blote voeten door het bedauwde gras ging lopen.

Een andere verklaring is dat het een markering is van de overgang van de winter naar de zomer. De mensen moesten weer vroeger opstaan, omdat er veel op het land moest gebeuren. Verder was dauwtrappen ook een moment voor jongens en meisjes om elkaar te ontmoeten.

Uiteindelijk werd het dauwtrappen als gebruik verbonden met het christendom in de processies op de ochtend van Hemelvaartsdag. Als een herinnering aan de tocht van Jezus van Jeruzalem naar de Olijfberg. Zo trokken in de negentiende eeuw Amsterdammers ‘in alle vroegte de stad uit om buiten te bivakkeren onder het genot van koek, rozijnen, krakelingen, vijgen en een ‘cruycxken goed nats’, waarbij het wel de bedoeling was om 9.00 u in de stad terug te zijn voor het bijwonen van de mis.

In de verbeelding van de Hemelvaart wordt Jezus vaak blootvoets afgebeeld. Zo schildert Rembrandt in 1636 Jezus die op een wolk staat, gedragen door engelen. Treffend van eenvoud vind ik de miniatuur uit het 15e-eeuwse Waldberg gebedenboek. Je ziet alleen de voeten van Jezus, herkenbaar door de wonden waarmee hij aan het kruis gespijkerd is, en op de rots van waarop hij opstijgt heeft de schilder zijn voetafdrukken ingetekend.

Associatief kun je op allerlei manieren een verband leggen tussen de geschiedenis van het dauwtrappen en de hemelvaart van Jezus. De vreugde over het nieuwe leven, het wakker worden uit de sluimering van het oude leven, de genezende kracht die je in het gaan van de voetsporen van Jezus mag ervaren, of het vinden van je bruid of bruidegom.

Als christenen zullen wij donderdag a.s. samenkomen om de hemelvaart van Jezus te vieren. Dan zullen we stilstaan bij die vraag van de engelen uit Handelingen 1: ‘Galileeërs, wat staan jullie naar de hemel te kijken? Deze Jezus, die uit jullie midden in de hemel is opgenomen, zal op dezelfde wijze terugkomen als jullie Hem naar de hemel hebben zien gaan.’ En als antwoord daarop met de band Sela zingen: “Heer, we kijken omhoog en zien naar U uit. U komt weer terug, dan zijn wij uw bruid. U zult altijd bij ons zijn.”