Door drs Piet Houtman
Ik weet niet of dit de goede aanpak was geweest, die avond. Daarvoor ken ik de situatie te weinig. Maar ik wil wel pleiten voor een paar elementen hierin die ik in de emotionele discussie in de media niet gehoord heb.
Inclusief
Er was veel verontwaardiging. Terecht. En daarbij werd er ook op gewezen dat deze jongeren christenen zijn. Maar dan moet je meer in stelling brengen dan beschaving en dat ze het fout doen. En de wet en dat ze zonde doen. Dat hebben ze wel vaker gehoord. Je moet meer doen dan moraliseren. Dan zet je ze in de beklaagdenbank en creëer je afstand tussen hen en jou of vergroot je die. Wil je ze aanspreken op hun christen-zijn, dan moet je met Christus komen. Met het evangelie, toegepast op hen. Dat is inclusief, dan laat je de band zien tussen hen en jezelf.
Gesprekspartner
Het is ook niet voldoende om ze te ‘counselen’. Je moet ze wel begrijpen, hun gevoel van overvallen zijn, tegen de achtergrond van hun chronische frustratie over Den Haag en de beleidsmakers ver weg, en nog veel meer. Zeker moet er met ze gepraat worden. Maar een dominee is meer dan een medemenselijke gesprekspartner, hij moet met de boodschap van Christus komen. In een rustig gesprek, als daar ruimte voor is, probeer je hen zich te laten uiten. ‘Waarom doen jullie dit? Vertel!’ Maar als je alleen maar kunt zeggen: ‘Ik begrijp dat je boos bent’, of ‘wat denk je er zelf van’, dan werp je ze terug op zichzelf en wat ze zelf in huis hebben. Net als wanneer je alleen veroordeelt.
Inbreken
Er moet gesprek plaatsvinden – die oproep zoemt rond. En je moet rekening houden met hun achtergrond, ook met hun kerkelijke cultuur, met wat ze gewend zijn. Ja, dat komt allemaal daarna. Maar ook op het moment zelf, het kritieke moment, moet je wat zeggen; wat doen. En dan kan het zijn dat je moet inbreken. Een crisissituatie vraagt ook van wie met Christus komt een eigen aanpak. Het optreden van Paulus en Silas in Lystra (Handelingen 14: 15) komt me in gedachten. Ook vandaag breekt Christus in.
Respons
Ten slotte: zou zo’n aanpak effectief zijn? Aan gokken waag ik me niet. De kans lijkt me reëel dat velen afwijzend zullen reageren. Al zal de spreker zal niet gelyncht worden, de PVV-aanhang in het dorp hoeft niet merkbaar te slinken. Maar er zullen er zijn die geraakt worden, of tenminste aan het denken gezet. Hoe is de uitwerking van het evangelie? In het boek Handelingen zien we vaak verdeelde reacties, in Athene slechts enkele positieve. In ieder geval: tweeërlei respons. Het evangelie maakt scheiding, nog steeds.