Door ds Rutger Heij
De definitie van wat verkeerd is ligt niet vast, constateer ik. Wat vroeger verkeerd was is het nu niet meer. Vreemdgaan is niet meer strafbaar in Nederland (1987). Bij seks voor het huwelijk wordt in christelijke kring geen publieke schuldbelijdenis meer gevraagd. En dingen die vroeger niet strafbaar waren, zijn dat nu wel. Het hebben van geslachtsgemeenschap binnen het huwelijk werd vroeger gezien als het recht van iemands huwelijkspartner. Vandaag de dag wordt het verrichten van de daad zonder de toestemming van de huwelijkspartner gezien als immoreel en een misdaad (verkrachting / huiselijk geweld).
Het belangrijkste criterium voor goed en fout in onze huidige samenleving is instemming. Als de ander wil is het goed, als de ander niet wil is het verkeerd. In het strafrecht wordt dit zo geformuleerd: ‘Seksuele interacties zijn verboden als ze plaatsvinden met personen die daarvoor geen instemming hebben gegeven of met personen die niet in staat worden geacht instemming te geven. Dit kunnen personen zijn onder de zestien jaar (de leeftijd van wettelijke seksuele meerderjarigheid ligt in Nederland op zestien jaar), personen met een verstandelijke beperking en personen buiten bewustzijn.’ In een samenleving die God noch gebod erkent lijkt me dit goede wetgeving. Dat het instemmingscriterium ook in situaties als bij The Voice werkingskracht heeft en niets aan slagkracht mist blijkt uit een volgend citaat uit het strafrecht: ‘Ook kan het zo zijn dat iemand niet in een positie is om in te stemmen doordat hij in een afhankelijkheidsrelatie met de pleger verkeert, zoals bijvoorbeeld (stief)vader en (stief)dochter, arts en patiënt, leraar en leerling, hulpverlener en cliënt.’
Gods gebod dat seksuele omgang alleen in het huwelijk mag plaatsvinden legt een ‘ring van trouw om de intieme liefde’ (woorden uit het huwelijksformulier). Daarmee zijn nog niet alle problemen opgelost of vragen beantwoord. Het huwelijksformulier gaat uit van de heterorelatie: ‘Alleen binnen het huwelijk mogen man en vrouw zich volledig aan elkaar geven.’ Op die vragen ga ik nu niet in. Wel valt op dat met Gods goede gebod in de hand dingen alsnog fout kunnen gaan, denk aan het ‘recht van de huwelijkspartner’ zoals hierboven beschreven. Wat een leed, pijn en verdriet is er op die manier berokkend. Terwijl Paulus in zijn brief aan de Korintiërs al schreef: ‘Een vrouw heeft niet zelf de zeggenschap over haar lichaam, maar haar man; en ook een man heeft niet zelf de zeggenschap over zijn lichaam, maar zijn vrouw’ (1 Korintiërs 7:4). Een vrouw kan dus tegen haar man zeggen: jouw lichaam moet zich nu beheersen. En een man kan dit tegen zijn vrouw zeggen. Pas bij wederzijdse liefdevolle instemming is er ruimte voor seksuele omgang. Wat in de Nederlandse wet tegenwoordig het belangrijkste criterium is, onderwees Paulus de christelijke gemeenten al in de eerste eeuw.