Toen met veel pijn en moeite zendelingen uit Engeland en Ierland de Noordzee overstaken om aan de volken ten noorden en oosten van de Rijn het evangelie te brengen, was er in veel andere delen van de wereld al een florerende kerk. Vaak kunnen we het nog voorstellen dat er in Noord-Afrika of het Midden-Oosten een grote christelijke gemeenschap was, die onder moslimvorsten zijn geassimileerd. Er worden zo nu en dan wel vondsten gedaan van kerkruïnes.
Nestorianen
Een bekende groep van christenen die verdwenen is, zijn de zogenoemde Nestorianen. Deze werden in 451 met het Concilie van Chalcedon als ketters uit de orthodoxe kerk gezet. Dit betekende dat binnen de grenzen van het (Oost-)Romeinse Rijk geen plek meer was voor deze groep. In het huidige Syrië vonden zij kerkelijk onderdak en wisten van hieruit verder naar het oosten het Evangelie te verbreiden. Rond het jaar 650 waren missionarissen in het oosten van China actief. Op dat moment was Mohammed nog geen 20 jaar dood en de Islam nog niet begonnen aan verspreiding, maar meer nog: in het huidige Nederland, Duitsland en Scandinavië was nog geen kerk te bekennen. Willibrord was nog niet vanuit Engeland overgekomen.
Voorwaarden verbreiding christendom
Voor verbreiding van het Evangelie buiten het Romeinse Rijk was het noodzakelijk dat er niet alleen voldoende missionarissen waren, maar ook dat de politiek van de zendingslanden bijdroeg aan de mogelijkheid het Christendom te verspreiden. Een sterke stabiele overheid bleek vaak toleranter te zijn tegenover christenen (China en Perzië), maar wanneer een dynastie verdween en een nieuwe heerser verscheen, kon de tolerantie zomaar omslaan.
Aansluiting bestaande structuren
Aan de hand van bestaande structuren in samenleving en religie probeerden de missionarissen het Christendom te introduceren. Helaas bleek het voor China niet voldoende om vaste voet aan de grond te krijgen. De cultuur van Boeddhisme, Confucianisme en Taoisme zat veel dieper in de samenleving. Dit kwam mede door de hoge culturele ontwikkeling in China die er op dat moment was.
Aanwezigheid Christendom China
Tot ongeveer het jaar 1000 was de kerk in China in meerdere of mindere mate aanwezig. Hiervan zijn nog bewijzen aanwezig, zoals de Nestoriaanse Stèle van Da Qin. Dit is een grote steen met daarop inscripties. Deze inscripties vertellen over de religie van het westen over schepping, zonde, en elementen als incarnatie, verlossing en doop. Bovenaan de stèle is de afbeelding van een Grieks kruis te zien. Dit is een kruis met vier gelijke armen. Naast de stèle is er ook een pagode van Da Qin (zie foto). Deze pagode heeft 8 kanten. Voor China is dit uniek, omdat deze bouwwijze niet bekend was en alleen gebruikt werd door christenen voor de bouw van een Baptisterium (gebouw waarin de bediening van de doop plaatsvindt).
De reden van verdwijning van het Christendom in China is gissen. Veranderingen van dynastie zullen hebben meegespeeld, maar ook de veroveringen door de Islam in West- en Centraal-Azië zullen een rol hebben gespeeld. De directe verbinding met het thuisland (Syrië) verdween hierdoor.